Detention là gì? Phí DET và phí DEM khác nhau như thế nào?

Detention là gì? Đây là một thuật ngữ quan trọng trong lĩnh vực vận tải biển, liên quan đến việc lưu trữ hàng hóa tại cảng hoặc bến bãi. Việc hiểu rõ về detention và các loại phí liên quan giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí logistics quốc tế và quy trình xuất nhập khẩu hàng hóa.

Tìm hiểu về Detention và Demurrage

Trong ngành logistics, hai khái niệm detention và demurrage thường được nhắc đến cùng nhau. Dù có nhiều điểm tương đồng, nhưng chúng vẫn có những khác biệt nhất định.

Detention là gì? DET là gì?

Detention (hay còn gọi là DET) là phí lưu container bên ngoài cảng. Khi chủ hàng đã lấy container ra khỏi cảng nhưng không trả lại đúng hạn cho hãng tàu (quá thời gian miễn phí), thì sẽ bị tính phí DET. Điều này thường xảy ra khi quá trình bốc dỡ hàng tại kho bị chậm trễ hoặc có sự cố phát sinh trong vận chuyển nội địa.

Ví dụ cụ thể Phí DET đối với hàng nhập

Tàu cập cảng vào ngày 10/05/2025, và bạn được hãng tàu cấp 4 ngày miễn phí DEM và 6 ngày miễn phí DET. Bạn đến lấy hàng vào ngày 13/05/2025, tức là vẫn nằm trong thời gian được miễn phí DEM nên không bị tính phí.

Sau khi lấy container về kho, bạn có 6 ngày để trả lại container rỗng cho hãng tàu, nghĩa là hạn chót để tránh bị tính phí DET là ngày 19/05/2025. Nếu bạn trả container sau ngày này, bạn sẽ bị tính phí DET, và mức phí có thể tăng dần theo từng ngày dựa trên chính sách lũy tiến của hãng tàu.

Ví dụ cụ thể Phí DET đối với hàng xuất

Trên booking note, tàu có lịch khởi hành (ETD) là 15/06/2025, với closing time là lúc 10 giờ sáng. Hãng tàu cho phép bạn lấy container rỗng trước 7 ngày, tức là bạn có thể đến nhận container từ ngày 09/06 đến ngày 15/06/2025 mà không bị tính phí DET.

Tuy nhiên, nếu vì lý do nào đó như: muốn đóng hàng sớm, số lượng hàng lớn, thời gian xử lý lâu hoặc kho nằm xa cảng… bạn đến nhận container vào ngày 07/06/2025, tức là sớm hơn 2 ngày so với quy định, thì bạn sẽ phải trả phí DET cho 2 ngày lấy sớm này, theo mức phí mà hãng tàu đã quy định.

Demurrage là gì? DEM là gì?

Demurrage (DEM) là phí lưu container tại cảng. Phí này được tính khi hàng hóa đã đến cảng nhưng không được lấy ra trong khoảng thời gian miễn phí mà hãng tàu quy định. Khi thời gian free time kết thúc, chủ hàng phải trả phí DEM cho mỗi ngày container bị lưu tại cảng. Đây là chi phí nhằm bù đắp cho việc chiếm dụng mặt bằng và làm chậm quá trình quay vòng container.

Ví dụ cụ thể Phí DEM cho hàng nhập

Bạn nhập khẩu một lô hàng đồ gia dụng về cảng Cát Lái. Trên lệnh giao hàng (D/O), ghi rõ ngày tàu đến và có thể lấy hàng là 05/06/2025. Hãng tàu cho bạn 5 ngày miễn phí DEM, tức là bạn có thể lấy hàng mà không bị tính phí lưu bãi đến hết ngày 10/06/2025.

Tuy nhiên, do bộ chứng từ bị chậm trễ và gặp khó khăn trong việc thuê phương tiện vận chuyển, bạn không thể đến cảng lấy hàng đúng hạn. Mãi đến ngày 15/06/2025, bạn mới chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và sắp xếp được xe để làm thủ tục hải quan nhận hàng.

Kết quả là bạn đã vượt quá 5 ngày miễn phí DEM, và phải trả phí DEM cho 5 ngày container bị lưu tại cảng, cụ thể là các ngày 11, 12, 13, 14 và 15/06/2025. Đây là khoản phí phạt cho việc giữ container tại cảng quá thời gian quy định.

Ví dụ cụ thể Phí DEM cho hàng xuất

Hãng tàu cấp booking cho bạn, trong đó ghi lịch tàu chạy (ETD) là ngày 11/06/2025, với closing time lúc 10 giờ sáng. Hãng tàu cũng quy định bạn được 6 ngày DEM miễn phí, tức là bạn có thể hạ container tại cảng từ ngày 06/06/2025 trở đi mà không bị tính phí lưu bãi.

Tuy nhiên, nếu bạn hạ container sớm hơn ngày 06/06/2025, thì sẽ bị tính phí DEM cho số ngày hạ sớm. Ví dụ, nếu bạn hạ từ ngày 04/06/2025, tức là sớm 2 ngày, bạn sẽ bị tính phí DEM cho 2 ngày này, theo mức phí đã được hãng tàu quy định.

Phân biệt phí DEM và DET dễ hiểu nhất

Cách dễ nhất để phân biệt hai loại phí này là dựa vào vị trí container:

• DEM: Container vẫn còn ở cảng → phí lưu bãi.
• DET: Container đã được lấy khỏi cảng, đang ở ngoài cảng → phí giữ container.

Ví dụ: Một container nhập khẩu được hãng tàu cấp 7 ngày miễn phí. Nếu doanh nghiệp chưa làm thủ tục lấy hàng trong 10 ngày, sẽ bị tính 3 ngày phí DEM. Nếu container được lấy ra và chỉ được trả lại sau 5 ngày (thay vì 2 ngày miễn phí), sẽ bị tính thêm 3 ngày phí DET.

Cách tính phí Detention

Phí Detention thường được tính theo ngày và theo loại container (20ft, 40ft, HC, RF…). Mức phí phụ thuộc vào hãng tàu và điều khoản trong hợp đồng. Công thức tính đơn giản như sau:

Phí DET = Số ngày vượt thời gian miễn phí × Mức phí/ngày/container

Ví dụ: Nếu free time là 3 ngày và chủ hàng trả container sau 6 ngày, phí DET sẽ là: 3 ngày × 50 USD/ngày = 150 USD/container.

Lưu ý phí DEM và DET

Khi tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, việc hiểu rõ và lưu ý các khoản phí DEM và DET là điều cần thiết. Dưới đây là những lưu về 2 loại phí này:

Thời gian miễn phí DEM và DET bao gồm cả ngày nghỉ, thứ Bảy, Chủ Nhật và ngày lễ, vì vậy chủ hàng cần chủ động lên kế hoạch đóng hàng, nhận hàng một cách hợp lý. Trong một số trường hợp đặc biệt, hãng tàu có thể linh hoạt gia hạn, nhưng cần có sự thỏa thuận trước và xác nhận bằng văn bản.

Nếu bạn đóng hàng tại bãi (CY), thường sẽ không bị tính phí DET, vì container chưa được lấy ra khỏi khu vực quản lý của cảng hoặc hãng tàu.
Phí DEM và DET không cố định, mà phụ thuộc vào từng hãng tàu và chính sách cụ thể của họ. Cách tính cũng có thể khác nhau tùy theo tuyến đường, cảng đi/cảng đến, và điều kiện hợp đồng.

Mức phí DEM, DET và Storage (phí lưu kho tại cảng) được tính dựa trên loại container, kích thước (20ft, 40ft) và chủng loại container (thường, cao, lạnh…). Đặc biệt, phí container lạnh (reefer) thường rất cao do yêu cầu cấp điện và bảo quản nghiêm ngặt.

Bạn có thể đàm phán để được tăng thời gian miễn phí DEM và DET, đặc biệt nếu doanh nghiệp của bạn có mối quan hệ lâu dài với hãng tàu, hoặc có số lượng và tần suất xuất nhập hàng hóa lớn.

Bất kể bạn ký hợp đồng theo điều kiện nào trong Incoterms (FOB, CIF, DDP, v.v.), bạn vẫn cần lưu ý đến thời gian miễn phí và mức phí DEM/DET tại cảng đi và cảng đến, để tránh tranh chấp hoặc phát sinh chi phí không mong muốn.

Những nguyên nhân phổ biến khiến bạn bị tính phí DEM và DET bao gồm: Sai sót trong thông tin chứng từ, nhận chứng từ chậm, thất lạc chứng từ, khai báo hải quan trễ, kiểm hóa kéo dài, giải phóng hàng chậm ở điểm đến, không liên hệ được người nhận hàng,..

Làm thế nào để tối ưu các khoản phí DET hiệu quả?

Để tối ưu chi phí DET (Detention) một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần chủ động từ bước đàm phán với hãng tàu đến việc tổ chức thực hiện thực tế. Trước tiên, bạn nên thương lượng với hãng tàu để được gia hạn thời gian miễn phí DET ngay từ đầu. Việc này rất hữu ích nếu hàng hóa của bạn cần nhiều thời gian đóng hàng, kho ở xa cảng hoặc đang trong mùa cao điểm dễ tắc nghẽn. Một số hãng tàu có thể linh hoạt hỗ trợ nếu bạn là khách hàng thân thiết hoặc có sản lượng hàng ổn định.

Tiếp theo, lập kế hoạch chi tiết và đúng tiến độ là yếu tố then chốt. Từ việc lấy container, đóng hàng, đến vận chuyển và trả container, tất cả cần được tính toán kỹ lưỡng để tránh chậm trễ. Hãy đảm bảo kho hàng, xe tải, thiết bị đóng hàng đều sẵn sàng trước khi container được đưa về kho. Ngoài ra, nên ưu tiên làm việc với các đơn vị logistics uy tín, vì họ có kinh nghiệm xử lý thủ tục nhanh gọn, đồng thời hỗ trợ theo dõi và nhắc nhở bạn khi gần hết hạn DET.

Bên cạnh đó, nếu hành trình vận chuyển nội địa dài hoặc phức tạp, hãy tối ưu tuyến đường và phương tiện vận chuyển để rút ngắn thời gian. Việc sử dụng phần mềm quản lý hoặc bảng theo dõi đơn giản trên Excel có chức năng cảnh báo thời gian DET sắp hết hạn cũng là một công cụ rất hữu ích, nhất là với những doanh nghiệp có tần suất vận đơn cao. Cuối cùng, nếu điều kiện cho phép, bạn có thể chọn đóng hàng trực tiếp tại bãi container (CY) thay vì mang container về kho. Khi container chưa được lấy ra khỏi cảng, bạn sẽ không bị tính phí DET.

Mời bạn xem thêm: THC là phí gì? Mức Thu Phí THC Hiện Nay Như Thế Nào?

Việc hiểu rõ các khái niệm như detention và demurrage, cùng với các khoản phí liên quan, là rất quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp nào hoạt động trong lĩnh vực vận tải biển và logistics. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã nắm bắt được khái niệm detention là gì, cũng như sự khác nhau giữa phí DET và phí DEM, từ đó có thể đưa ra những quyết định chính xác nhằm tối ưu hóa chi phí logistics quốc tế, tránh những khoản phí phát sinh không đáng có.