FOB Là Gì? Phân Biệt FOB Và CIF Trong Xuất Nhập Khẩu

Khi tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu, bạn sẽ thường xuyên bắt gặp các thuật ngữ chuyên ngành như FOB, CIF, EXW… Trong đó, FOB là gì là câu hỏi phổ biến với nhiều doanh nghiệp mới bước chân vào lĩnh vực logistics quốc tế. FOB không chỉ là một điều kiện giao hàng, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, trách nhiệm và quyền lợi của các bên tham gia giao dịch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết FOB là gì trong xuất nhập khẩu, giá FOB là gì, và cách áp dụng điều kiện này một cách hiệu quả để tối ưu hóa hoạt động thương mại quốc tế.

FOB là gì?

FOB là một trong những thuật ngữ căn bản đối với người làm trong ngành xuất nhập khẩu. Thực chất, đây chính là một điều khoản giao hàng trong Incoterms.

Các hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa qua lại giữa các quốc gia trên thế giới hiện đang diễn ra ngày càng sôi nổi. Chính vì vậy, các bộ luật và chính sách cũng nhanh chóng ra đời để áp dụng cho hoạt động đó được thuận lợi, hiệu quả hơn, dù là doanh nghiệp xuất nhập khẩu hay cơ quan, cán bộ giám sát. Do vậy, trước khi tìm hiểu FOB là gì, Nhatviet muốn khái quát nhanh cho bạn về khái niệm Incoterms.

Incoterms được viết tắt từ cụm “International Commerce Terms” và được định nghĩa như sau:

Incoterms là là một bộ các quy tắc thương mại quốc tế được công nhận và sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Incoterm quy định những quy tắc có liên quan đến giá cả và trách nhiệm của các bên (bên bán và bên mua) trong một hoạt động thương mại quốc tế. (Theo Wikipedia)

Quay trở lại với câu hỏi được đặt ra ban đầu: “FOB là gì?”

FOB có tên gọi đầy đủ là Free On Board hay còn gọi là Freight On Board. Điều khoản này quy định rằng người bán sẽ hoàn thành trách nhiệm của mình khi hàng đã được xếp lên boong tàu.

Như vậy, trong trường hợp hàng hóa chưa được đưa lên tàu thì toàn bộ trách nhiệm vẫn thuộc về bên phía người bán. Sau khi hàng hóa được mang lên boong tàu thì mọi trách nhiệm quản lý (kể ra rủi ro về hàng hóa) sẽ được chuyển đổi sang cho bên phía người mua. Đồng thời, lan can tàu tại cảng được quy định là điểm chuyển đổi rủi ro.

Vai trò của FOB trong hoạt động xuất nhập khẩu

Trong hoạt động thương mại quốc tế, điều kiện giao hàng FOB đóng vai trò quan trọng trong việc xác định trách nhiệm và chi phí giữa người bán và người mua.

FOB – viết tắt của Free On Board – quy định rằng người bán chịu mọi chi phí và rủi ro cho đến khi hàng hóa được giao lên tàu tại cảng đi do bên mua chỉ định. Từ thời điểm đó, người mua sẽ chịu toàn bộ chi phí và rủi ro cho đến khi hàng đến đích. Đây là điểm khác biệt lớn so với các điều kiện như CIF hay DDP, nơi người bán có thể phải chịu trách nhiệm đến tận nơi giao hàng.

Chính vì sự rõ ràng trong phân chia trách nhiệm, giao hàng FOB thường được lựa chọn trong các hợp đồng quốc tế khi người mua có năng lực tổ chức vận chuyển tốt, hoặc muốn kiểm soát quá trình giao hàng từ cảng đi đến cảng đến. Nó giúp doanh nghiệp:

• Giảm chi phí không cần thiết do được chủ động lựa chọn hãng tàu, lịch trình vận chuyển.
• Quản lý tốt hơn quá trình hậu cần và thông quan.
• Dễ dàng thương lượng giá cả, vì chi phí được tách biệt rõ ràng.

Ngoài ra, FOB còn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhập khẩu chủ động hơn trong việc bảo hiểm hàng hóa, chọn tuyến đường tối ưu và kiểm soát chất lượng dịch vụ vận chuyển quốc tế.

Giá FOB gồm những gì?

Trong giao dịch quốc tế, cụm từ “giá FOB là gì” hay “FOB là giá gì” thường gây nhầm lẫn cho nhiều người chưa có kinh nghiệm trong xuất nhập khẩu. Về bản chất, giá FOB là mức giá mà người bán chào cho người mua, bao gồm toàn bộ chi phí để giao hàng lên tàu tại cảng đi theo yêu cầu.

Cụ thể, giá FOB (Free On Board) bao gồm các chi phí sau:

• Chi phí sản xuất hàng hóa.
• Chi phí đóng gói và bao bì theo tiêu chuẩn xuất khẩu.
• Chi phí vận chuyển nội địa đến cảng xuất khẩu.
• Chi phí làm thủ tục xuất khẩu.
• Chi phí bốc xếp hàng lên tàu tại cảng đi.

Từ thời điểm hàng hóa đã nằm trên boong tàu (được bốc xếp hoàn tất), trách nhiệm chuyển giao sang cho người mua. Do đó, giá FOB không bao gồm:

• Cước vận chuyển quốc tế.
• Bảo hiểm hàng hóa.
• Thuế nhập khẩu và chi phí tại cảng đến.

Đây chính là lý do vì sao FOB thường được các nhà xuất khẩu sử dụng khi họ không muốn hoặc không có năng lực đảm trách khâu vận chuyển quốc tế. Ngược lại, người mua sẽ chủ động chọn đơn vị vận tải, thời gian và tuyến đường phù hợp với chiến lược nhập khẩu của mình.

Các thuật ngữ liên quan đến FOB

Hiểu FOB là gì là một trong các kiến thức vô cùng căn bản nhưng quan trọng đối với người làm trong ngành xuất nhập khẩu hàng hóa, Logistics, thậm chí là người trong ngành hải quan. Liên quan đến điều khoản này, còn có một số khái niệm bạn nhất định phải biết, cụ thể:

FOB điểm giao hàng (FOB Shipping Point)

FOB Shipping Point được định nghĩa là địa điểm diễn ra hoạt động giao hàng, thường là trên lan can tàu vận chuyển. Tại đây, quy định quyền sở hữu và trách nhiệm đối với hàng hóa sẽ được chuyển giao từ người bán sang người mua dần dần. Nó hoàn tất khi hàng được xếp hết lên tàu.

Có nghĩa là khi có bất kỳ sự cố hỏng hỏng, thất thoát hàng hóa nào đó sau khi hàng lên tàu, bên mua là bên có trách nhiệm sẽ giải quyết.

FOB điểm đến (FOB Destination)

Điều khoản về điểm đến FOB – FOB Destination – được hiểu là quyền sở hữu và trách nhiệm đối với hàng hóa sẽ hoàn toàn thuộc về người mua khi hàng được giao đến tận địa điểm được chỉ định trong phạm vi quốc gia người mua.

Ví dụ, một công ty A tại Mỹ có mua sản phẩm hàng hóa nông sản tại công ty B tại Việt Nam có ký hợp đồng thỏa thuận về điều khoản FOB Destination. Trường hợp công ty B không giao hàng cho công ty A thì công ty A có quyền yêu cầu công ty B giao lại hàng và chịu mọi trách nhiệm đến khi hàng được giao đến nơi an toàn.

FOB – Free on Board – Giao hàng lên tàu

FOB – Free on Board chỉ một quy định về đối tượng chịu trách nhiệm nguồn hàng trước và sau khi được xếp lên Boong.Chẳng hạn như, hàng hóa trước khi đưa lên tàu vận chuyển, mọi vấn đề nếu có phát sinh sẽ thuộc tổ chức xuất khẩu hàng. Nhưng, sau khi hàng đã lên Boong, cá nhân hay doanh nghiệp nhận hàng chính là người chịu trách nhiệm.

Phân biệt FOB và CIF

Hiện nay, cả FOB và CIF đều được sử dụng khá thông dụng trong ngành xuất nhập khẩu quốc tế. Vậy, điểm giống nhau và khác biệt giữa CIF và FOB là gì?

Về điểm giống nhau của CIF và FOB là gì?

Cả 2 đều là các điều khoản, quy định về điều kiện giao hàng trong Incoterm và được khuyến cáo nên sử dụng trong vận tải đường thủy.

Vị trí giao chuyển trách nhiệm giữa các bên trong 2 điều khoản đều diễn ra trên cảng xếp hàng đi.

Người bán sẽ là người làm thủ tục hải quan còn người mua thực hiện thủ tục nhập khẩu hàng về nước.

Điểm khác nhau giữa FOB và CIF

FOB được quy định và phải khai báo cùng với tên cảng xếp hàng đi, trong khi đó CIF lại được khai báo cùng tên cảng nhận, xếp hàng xuống.

FOB quy định phí giao hàng lên tàu còn CIF là điều kiện về các chi phí tiền hàng, cước phí và bảo hiểm.

Nếu CIF quy định bên xuất hàng phải tìm tàu vận chuyển thì FOB lại không yêu cầu điều đó. Cụ thể, bên doanh nghiệp mua hàng chính là người chịu trách nhiệm tìm và đặt tàu vận chuyển.

Mời bạn xem thêm: CIF là gì? Những điều cần biết về CIF mà bạn nên biết

Như vậy, Nhatviet Logistics đã giúp bạn hiểu rõ về khái niệm FOB là gì cũng như ý nghĩa và phân biệt nó với CIF. Hy vọng rằng, những thông tin này hữu ích và giúp bạn hoạt động hiệu quả hơn trong quá trình kinh doanh của bạn.

Ngoài ra, nếu bạn có nhu cầu về xuất nhập khẩu hàng hóa, vận tải hay các dịch vụ liên quan đến cho thuê kho bãi chứa hàng hóa cho doanh nghiệp của mình thì hãy nhanh tay liên hệ với Nhatviet Logistics để được tư vấn nhanh nhất nhé.