Giá exw là gì? Phân biệt EXW và FOB

Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, các điều kiện thương mại quốc tế (Incoterms) đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc quy định trách nhiệm, chi phí và rủi ro giữa người mua và người bán. Một trong những điều kiện thường gặp nhất chính là EXW (Ex Works), hay còn gọi là giá EXW. Vậy giá EXW là gì, có ý nghĩa thế nào trong hợp đồng thương mại quốc tế và khác biệt ra sao so với FOB? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm EXW, điều kiện áp dụng, trách nhiệm của các bên cũng như sự khác nhau giữa EXW và FOB, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp cho hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của doanh nghiệp.

Giá EXW là gì trong xuất nhập khẩu?

EXW (Ex Works), hay còn gọi là giá xuất xưởng, là một trong những điều kiện thương mại quốc tế (Incoterms) được sử dụng phổ biến trong hợp đồng xuất nhập khẩu. Hiểu một cách đơn giản, giá EXW là gì? Đây là mức giá mà người bán chỉ cần giao hàng cho người mua ngay tại kho, nhà máy hoặc địa điểm sản xuất đã thỏa thuận, mà không phải chịu bất kỳ chi phí vận tải, bảo hiểm hay thủ tục hải quan nào.

Với điều kiện EXW, trách nhiệm chính gần như thuộc về người mua. Sau khi nhận hàng tại kho của người bán, người mua phải tự sắp xếp phương tiện vận tải, lo thủ tục xuất khẩu, chi phí vận chuyển quốc tế và các loại thuế phí liên quan. Chính vì vậy, EXW thường được coi là điều kiện “có lợi cho người bán” nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro và chi phí phát sinh cho người mua, đặc biệt là trong các giao dịch quốc tế.

Trong thực tế, EXW thường được áp dụng khi người mua có kinh nghiệm trong logistics, có hệ thống vận chuyển riêng hoặc muốn chủ động kiểm soát toàn bộ quá trình vận tải. Tuy nhiên, nếu người mua chưa quen thủ tục hải quan hoặc chưa có đối tác vận tải đáng tin cậy, việc chọn EXW có thể khiến chi phí tăng cao và gặp nhiều khó khăn.

Điều kiện EXW trong hợp đồng thương mại

Trong hệ thống Incoterms, mỗi điều kiện thương mại đều xác định rõ trách nhiệm, chi phí và rủi ro của người mua – người bán. Điều kiện EXW (Ex Works) được xem là một trong những điều khoản cơ bản và có lợi nhất cho người bán. Để áp dụng chính xác, doanh nghiệp cần nắm rõ các yếu tố sau:

Địa điểm giao hàng

Theo điều kiện EXW, người bán có nghĩa vụ chuẩn bị hàng hóa và đặt sẵn tại nhà máy, kho hoặc một địa điểm đã thỏa thuận. Từ thời điểm đó, mọi chi phí và rủi ro đều chuyển sang cho người mua. Điều này có nghĩa là trách nhiệm của người bán gần như chấm dứt khi hàng được bàn giao tại điểm xuất xưởng.

Chi phí liên quan

Người bán chỉ chịu chi phí đóng gói hàng hóa cơ bản để đảm bảo an toàn khi vận chuyển. Tất cả các chi phí khác như vận tải nội địa, thủ tục hải quan xuất khẩu, phí xếp dỡ, vận chuyển quốc tế và bảo hiểm đều do người mua chi trả. Đây là điểm khác biệt quan trọng giúp phân biệt EXW với các điều kiện khác như FOB hay CIF.

Thời điểm chuyển giao rủi ro

Trong Incoterms EXW, rủi ro được chuyển giao ngay khi hàng hóa sẵn sàng tại địa điểm đã quy định (thường là kho hoặc nhà máy của người bán). Từ đó trở đi, người mua phải tự chịu mọi rủi ro trong quá trình vận chuyển.

Lưu ý khi áp dụng EXW

• Người mua nên có kinh nghiệm trong việc làm thủ tục hải quan và vận tải quốc tế.
• Nếu người mua không quen thị trường nước xuất khẩu, có thể gặp khó khăn khi tự làm thủ tục.
• Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp thường thỏa thuận lại thành FCA để giảm bớt rủi ro cho người mua.

Trách nhiệm của người mua và người bán trong EXW

Khi sử dụng điều kiện giá EXW (Ex Works) trong hợp đồng thương mại quốc tế, việc phân định trách nhiệm giữa người mua và người bán được quy định rất rõ ràng trong Incoterms. Nắm rõ những quy định này giúp doanh nghiệp tránh rủi ro, đồng thời đảm bảo quá trình vận chuyển và thanh toán diễn ra thuận lợi.

Trách nhiệm của người bán trong EXW

Người bán được coi là “ít trách nhiệm nhất” trong tất cả các điều kiện thương mại. Cụ thể, họ chỉ cần:

• Chuẩn bị hàng hóa đúng số lượng, chất lượng và bao bì theo thỏa thuận.
• Cung cấp hóa đơn thương mại hoặc chứng từ tương đương.
• Đặt hàng sẵn tại kho, nhà máy hoặc địa điểm đã thỏa thuận.
• Thông báo cho người mua về việc hàng đã sẵn sàng để nhận.

Như vậy, người bán không chịu trách nhiệm vận chuyển hàng ra cảng, làm thủ tục hải quan xuất khẩu hay mua bảo hiểm.

Trách nhiệm của người mua trong EXW

Người mua phải gánh gần như toàn bộ chi phí và rủi ro sau khi nhận hàng tại địa điểm của người bán, bao gồm:

• Thu xếp phương tiện vận tải và chi phí vận chuyển từ kho người bán.
• Làm thủ tục hải quan xuất khẩu và nhập khẩu.
• Chi trả các loại thuế, phí, giấy phép và chứng từ liên quan.
• Chịu mọi rủi ro trong quá trình vận tải, từ khi hàng được bàn giao.

Có thể thấy, trách nhiệm trong EXW nghiêng hẳn về phía người mua. Do đó, điều khoản này thường phù hợp với những khách hàng có kinh nghiệm quốc tế và hệ thống logistics sẵn có.

Phân biệt điều khoản EXW và FOB

Khi nói đến phân biệt điều khoản EXW và FOB, chúng ta đang đối chiếu hai phương thức vận chuyển trong thương mại quốc tế, cả hai đều nằm trong nhóm Incoterms nhưng có đặc điểm khác nhau rõ rệt. Vì vậy, hiểu rõ sự khác nhau giữa EXW và FOB là yếu tố quan trọng để quản lý chi phí và rủi ro trong giao dịch quốc tế.

Khái niệm FOB

FOB (Free on Board) là người bán chỉ chịu trách nhiệm giao hàng lên tàu tại cảng xuất khẩu đã thỏa thuận. Sau khi hàng được xếp lên tàu, mọi chi phí và rủi ro sẽ được chuyển qua cho người mua.

So sánh EXW và FOB

Tiêu chí	EXW (Ex Works)	FOB (Free On Board)
Địa điểm giao hàng	Tại kho hoặc nhà máy người bán	Trên boong tàu tại cảng xuất khẩu
Chi phí vận chuyển nội địa	Người mua chịu	Người bán chịu
Thủ tục hải quan xuất khẩu	Người mua thực hiện	Người bán thực hiện
Rủi ro	Chuyển giao từ khi hàng sẵn sàng tại kho người bán	Chuyển giao khi hàng đã xếp lên tàu
Mức độ trách nhiệm của người bán	Thấp nhất trong Incoterms	Trung bình, hỗ trợ nhiều hơn cho người mua

Nên chọn EXW hay FOB?

EXW sẽ phù hợp cho người mua muốn kiểm soát toàn bộ quá trình vận chuyển, có kinh nghiệm logistics và mạng lưới vận tải riêng.

FOB sẽ phù hợp khi người mua không rành thủ tục xuất khẩu, muốn người bán hỗ trợ đưa hàng ra cảng và lo giấy tờ hải quan.

Điểm khác biệt nhất giữa EXW và FOB nằm ở phạm vi trách nhiệm và chi phí. Người mua cần cân nhắc kỹ lưỡng để chọn điều khoản phù hợp với năng lực logistics.

Mời bạn xem thêm: FOB Là Gì? Phân Biệt FOB Và CIF Trong Xuất Nhập Khẩu

Trong thế giới thương mại quốc tế, những thuật ngữ như giá exw là gì không chỉ là kiến thức chuyên môn mà còn là cầu nối giữa nhà cung cấp và khách hàng giúp thúc đẩy các giao dịch diễn ra thuận lợi. Hiểu rõ đơn giá exw là gì, trách nhiệm của các bên và sự khác biệt so với các điều khoản khác như FOB hay CIF sẽ giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong đàm phán, quản lý chi phí và hạn chế rủi ro. Việc lựa chọn phương thức phù hợp dựa trên kiến thức về giá exw nghĩa là gì sẽ góp phần xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững, minh bạch và hiệu quả. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn toàn diện và cụ thể hơn về giá exw cũng như các cách phân biệt, áp dụng phù hợp trong hoạt động xuất nhập khẩu của mình.