Vòng quay hàng tồn kho là gì?
Vòng quay hàng tồn kho (với tên gọi tiếng anh: Inventory Turnover) là thước đo số lần hàng hóa tồn kho luân chuyển trong một kỳ. Đây là một chỉ số quan trọng cho thấy sự hiệu quả vận hành của doanh nghiệp trong quản lý tồn kho. Vòng quay hàng tồn kho là tiêu chí để đo lường tốc độ bán hàng của doanh nghiệp, giúp xác định được tốc độ lưu trữ hàng tồn, từ đó giúp nghiệp chủ động trong kế hoạch sản xuất cũng như bán hàng.
Hướng dẫn cách tính vòng quay hàng tồn kho chuẩn xác
Để xác định chuẩn xác vòng quay hàng tồn kho, doanh nghiệp áp dụng theo công thức tính sau:
Vòng quay hàng tồn kho = Giá vốn hàng bán/Giá trị hàng tồn kho bình quân
Để thực hiện được phép tính này, doanh nghiệp cần xác định trước khoảng thời gian muốn tính số vòng quay hàng tồn kho. Thời gian thực hiện phép tính này thường được tính theo tháng hoặc năm tùy theo doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp của bạn kinh doanh mặt hàng bán lẻ, mức độ tiêu thụ nhanh thì nên thực hiện tính vòng quay hàng tồn kho theo tháng để có kế hoạch kinh doanh phù hợp.
Bên cạnh đó, để có kết quả chính xác nhất, bạn cần xác định đối tượng hàng tồn kho cần tính theo vòng quay. Cụ thể theo từng mã SKU hàng hóa, nhóm hàng tồn… Việc này giúp doanh nghiệp xác định chuẩn xác và theo dõi được mặt hàng nào đang tồn đọng nhiều, mặt hàng nào đang bán tốt.
Bước tiếp theo, cần có thông tin giá vốn hàng bán, giá trị hàng hóa tồn kho cuối kỳ của từng đối tượng sản phẩm.
Số vòng quay hàng tồn kho cho biết điều gì?
Hàng tồn kho là một bộ phận tài sản chiếm tỷ trọng cao trong các doanh nghiệp sản xuất. Hàng tồn kho thể hiện sự ổn định trong việc sản xuất của doanh nghiệp, bên cạnh đó đảm bảo cho quá trình sản xuất và tiêu thụ diễn ra nhịp nhàng. Chỉ số hàng tồn kho tốt giúp cho doanh nghiệp tối ưu được mức vốn mà vẫn đảm bảo mọi hoạt động được diễn ra liên tục. Số vòng quay hàng tồn kho còn mang lại nhiều ý nghĩa về chiến lược phát triển của doanh nghiệp.
Khi số vòng quay tăng
Kết quả của phép tính vòng quay hàng tồn kho phản ánh đúng nhất về tình hình luân chuyển hàng hóa của doanh nghiệp trong một chu kỳ. Cụ thể khi hệ số vòng quay hàng tồn kho tăng so với cùng kỳ cho thấy tốc độ bán hàng của doanh nghiệp nhanh và ứ đọng hàng tồn kho không quá nhiều. Tuy nhiên, con số này cũng nói lên việc doanh nghiệp cần chủ động gia tăng sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường.
Nếu hàng hóa không đáp ứng được nhu cầu thực tế sẽ dẫn đến tình trạng đứt gãy hàng hóa, bỏ lỡ cơ hội gia tăng doanh số. Vì vậy, khi chỉ số vòng quay hàng tồn kho tăng doanh nghiệp cần kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất để đáp ứng với nhu cầu tiêu thụ và dự phòng cho các đơn hàng phát sinh.
Khi chỉ số vòng quay hàng tồn kho giảm
Ngược lại, nếu tốc độ vòng quay hàng tồn kho thấp cho thấy tình hình bán hàng của doanh nghiệp đang bị chậm và hàng tồn kho bị ứ đọng. Việc hàng hóa tồn đọng quá nhiều có thể dẫn đến tính trạng hàng hóa bị quá hạn, hư hỏng. Bên cạnh đó, khi chỉ số vòng quay hàng tồn kho thấp so kỳ trước cho thấy tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đang đi xuống, cần có chiến lược giải tồn và kinh doanh phù hợp hơn.
Ngoài ra, cũng có nhiều yếu tố làm ảnh hưởng đến số vòng quay tồn kho như chi phí sản xuất tăng lên, giá vốn hàng hóa cao hơn trước, thì trường tiêu thụ chung bị ảnh hưởng.
Vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt?
Không có một con số chung để chỉ ra vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt nhất. Tùy vào lĩnh vực mà doanh nghiệp hoạt động để có những chỉ tiêu về số vòng hàng tồn kho.
Số vòng quay hàng tồn kho được ứng dụng như thế nào?
Để biết được vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là tốt nhất cho doanh nghiệp mình, bạn có thể căn cứ vào các yếu tố như: Số liệu thống kê kinh doanh trong các kỳ trước; quy mô doanh nghiệp theo một các tiêu chí vốn, cơ sở hạ tầng, nhân sự; và các số liệu báo cáo từ đối thủ, phân tích thị trường… Từ đó, kết hợp với công thức vòng quay hàng tồn kho để phân tích và biết con số này có đang là tốt nhất cho doanh nghiệp của bạn hay chưa.
Ngoài ra, số vòng quay hàng tồn kho có thể được so sánh tương quan với các doanh nghiệp đối thủ, các công ty cùng lĩnh vực, cùng quy mô để đưa ra tiêu chí tối ưu nhất cho quy trình quản lý hàng hóa. Tùy vào tình hình thị trường theo từng giai đoạn mà doanh nghiệp có thể đưa ra chỉ tiêu hàng tồn kho khác nhau.
Cách cải thiện chỉ số vòng quay hàng tồn kho
Quản lý hàng tồn kho không phải là nhiệm vụ của một phòng ban mà đây còn là chiến lược phát triển chung của doanh nghiệp. Thế nên doanh nghiệp cần có phương pháp quản lý kho hợp lý, kết hợp từ nhiều khía cạnh bao gồm quy trình quản lý, công cụ áp dụng, và trình độ nghiệp vụ nhân sự. Bên cạnh đó, việc theo dõi thường xuyên chỉ số vòng quay hàng tồn kho cũng là một chiến lược hiệu quả để doanh nghiệp cải thiện tình hình kinh doanh.
Để cải thiện chỉ số vòng hay hàng tồn kho, doanh nghiệp các chú ý đến các yếu tố sau:
- Cần xác định mức tồn kho tối đa và tối thiểu của các loại vật tư, hàng hóa dùng trong sản xuất. Điều này giúp doanh nghiệp tránh rơi vào tình trạng tồn kho quá nhiều hoặc quá thấp dẫn đến tồn đọng vật tư hoặc đứt đoạn chuỗi sản xuất.
- Thực hiện kiểm kê hàng hóa theo định kỳ là phương pháp giúp kiểm soát được số lượng hàng tồn kho thực tế. Khi thực hiện nghiệp vụ này doanh nghiệp cũng dễ dàng phát hiện ra những hao hụt do hư hỏng, hàng kém chất lượng.
- Thống nhất phương pháp xuất nhập hàng, doanh nghiệp có thể lựa chọn các phương pháp như Fefo, Lifo, Fifo để kiểm soát quá trình xuất nhập hàng.
- Áp dụng những hình thức kinh doanh như ký gửi, trao đổi chéo hàng hóa một cách linh hoạt để tăng thêm kênh tiêu thụ và giảm hàng hóa lưu kho.
- Thực hiện các chính sách giảm giá, ưu đãi khi thị trường bão hòa để kích thích tiêu thụ và giải tồn hàng hóa.
Có thể thấy phương pháp theo dõi vòng quay hàng tồn kho là cách hữu hiệu giúp doanh nghiệp kiểm soát được kế hoạch sản xuất và chiến lược bán hàng. Ý nghĩa vòng quay hàng tồn kho cũng phản ánh được thực trạng của thị trường tiêu thụ, khả năng đáp ứng của doanh nghiệp. Vậy nên, nếu bạn đang điều hành một doanh nghiệp sản xuất thì đừng bỏ qua công thức tính vòng quay hàng tồn kho này nhé.
